Bến phà Xuân Sơn, ban đầu là bến đò ngang cho người dân qua sông Son, chính thức ra đời khi đường 20 Quyết Thắng thông xe, trở thành điểm giao thông quan trọng.

Nằm sát bên Sông Son, bến phà Xuân Sơn (xã Sơn Trạch, huyện Bố Trạch) được xây dựng vào cuối năm 1965, là một trong những địa điểm quan trọng trong việc chi viện từ đường 15 và 12 về, cùng vượt khẩu đường 20 Quyết Thắng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Bến phà Xuân Sơn Phong Nha: Nơi lưu giữ ký ức về một thời hào hùng, một địa danh lịch sử đầy cảm xúc.

Bến phà Xuân Sơn, khởi đầu chỉ là bến đò ngang phục vụ người dân qua sông Son. Khi đường 20 Quyết Thắng thông xe, bến đò được nâng cấp thành phà Xuân Sơn, trở thành cầu nối quan trọng cho hành trình vượt sông.

Bến phà Xuân Sơn bắc ngang dòng Sông Son, nối liền bờ Nam và Bắc Phong Nha.

Bến phà Xuân Sơn, một di tích lịch sử tiêu biểu của tuyến đường Trường Sơn trên đất Quảng Bình, là huyết mạch vận tải tiếp tế cho chiến trường miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ. Nơi đây đã ghi dấu ấn lịch sử hào hùng, góp phần vào chiến thắng vĩ đại của dân tộc.

Bia tưởng niệm Bến phà Xuân Sơn, ghi dấu lịch sử và những câu chuyện về nơi đây.

Phà kéo tay 18 tấn đã được đưa vào hoạt động trên tuyến Phong Nha ~ Xuân Sơn, góp phần vận chuyển vũ khí, lương thực kịp thời cho chiến trường miền Nam trong cuộc chiến chống Mỹ.

Phà B, còn được gọi là phà Nguyễn Văn Trỗi, tọa lạc cách bến phà Xuân Sơn 4km về phía thượng lưu sông Son và 800m từ cửa động Phong Nha. Nhận thức được vị trí chiến lược của phà, quân địch đã dồn sức ném bom dữ dội vào cả bờ Nam và bờ Bắc của bến phà Xuân Sơn.

Bến phà Xuân Sơn trên dòng Sông Son, nối liền hai bờ, tạo nên nhịp sống sôi động.

Động Phong Nha trở thành nơi ẩn náu an toàn, che chở cầu, ca nô, vũ khí và lương thực của quân đội ta. Lấy động nước làm nhà, bến phà là chiến trường, những chuyến phà, chiếc thuyền và con người dũng cảm ngày đêm hoạt động không ngừng, nối liền hai bờ, đảm bảo dòng chảy tiếp tế cho cuộc chiến.

Từ trên cao, Đài tưởng niệm Bến phà Xuân Sơn hiện lên như một tác phẩm nghệ thuật ấn tượng, thu hút mọi ánh nhìn.

Năm 1966, cuộc chiến tranh leo thang dữ dội, nhu cầu tiếp viện cho chiến trường miền Nam ngày càng cấp thiết. Để đáp ứng yêu cầu đó, Bộ chỉ huy Trường Sơn quyết định xây dựng cầu phao tại bến Xuân Sơn. Chỉ trong hai đêm đầu sau khi cầu hoàn thành, đã có hơn 3.200 lượt phương tiện vượt sông an toàn, góp phần quan trọng trong việc tiếp tế kịp thời cho chiến trường miền Nam.

Từ đài tưởng niệm Bến phà Xuân Sơn, hướng mắt về phía bến thuyền Phong Nha.

Địch phản ứng dữ dội, bắn phá Xuân Sơn điên cuồng. Máy bay trinh sát L19 và C130 liên tục bay lượn, chụp ảnh và thả pháo hiệu sáng để quan sát dọc sông Son, tìm kiếm mục tiêu phá hủy.

Phong Nha – Xuân Sơn khi ấy như một “túi bom” của không quân Mỹ. Con Sông Son hiền hòa bị dày vò bởi hàng loạt ngư lôi, bom từ trường… Từ bến phà Xuân Sơn đến cửa hang động Phong Nha, chỉ chưa đầy 5 km, nhưng từng đợt chúng thả tới 80 quả bom cùng lúc, tạo nên những hố bom dày đặc hai bên bờ.

Từ hướng đông bắc, bến phà Xuân Sơn hiện ra với phòng vé Động Phong Nha nằm ẩn mình phía dưới.

Bến phà Xuân Sơn giờ đây thanh bình đến lạ thường, nép mình bên dòng sông Son thơ mộng với dòng nước xanh biếc, in bóng những ngày hè rực rỡ. Nơi đây, từng chứng kiến những trận bom đạn dữ dội, nơi con đường tiếp vận Bắc – Nam bị cắt đứt, nay chỉ còn là dấu tích của một quá khứ đầy khốc liệt.

Con đường mòn lịch sử Hồ Chí Minh xưa nay đã đi sát bên dòng Sông Son hiền hòa.

Khúc sông và bến phà này chứng kiến sự hy sinh anh dũng của hàng trăm cán bộ, chiến sĩ, thanh niên xung phong. Họ đã ngã xuống để giữ thông suốt tuyến đường huyết mạch, góp phần vào chiến thắng chung của dân tộc.

Bến phà Xuân Sơn, ẩn mình giữa những tán cây rậm rạp, là minh chứng hùng hồn cho lịch sử chiến tranh hào hùng. Dòng chữ khắc trên vách đá “Bến phà Nguyễn Văn Trỗi” – Bến B của phà Xuân Sơn – ghi dấu ấn về người liệt sĩ anh dũng và hàng vạn chiến sĩ đã băng qua con sông Son, ra Bắc vào Nam, góp phần vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc.

Bến phà Xuân Sơn nay đã có nhà bia tưởng niệm, ghi dấu lịch sử hào hùng.

Dòng sông Son uốn lượn, mang theo dấu ấn lịch sử hào hùng của con đường huyền thoại – đường mòn Hồ Chí Minh. Bên dòng sông thơ mộng, bến phà Xuân Sơn là điểm dừng chân lý tưởng, dẫn lối du khách đến động Phong Nha kỳ vĩ. Những dấu tích chiến tranh xưa như bia di tích và nhà tưởng niệm mới được xây dựng, gợi nhớ về một quá khứ oai hùng, càng tô điểm thêm nét đẹp hùng vĩ cho cảnh quan nơi đây.

Bên đường Hồ Chí Minh, mốc bia tưởng niệm Bến phà Xuân Sơn ghi dấu lịch sử, nhắc nhớ về một thời hào hùng.

Cầu Xuân Sơn đã thay thế bến phà lịch sử trên sông Son, nhưng huyền thoại về chiến công và sức mạnh của quân dân ta nơi đây vẫn trường tồn mãi mãi. Bến phà Xuân Sơn, một minh chứng cho lòng dũng cảm và ý chí kiên cường, đã được vinh danh là di tích lịch sử quốc gia, ghi dấu ấn trong lòng người dân Việt Nam.